०५. मातीचे गुणधर्म आणि त्यांचा वनस्पतींच्या वाढीवरील प्रभाव

मातीचे गुणधर्म वनस्पतींच्या वाढी आणि विकासावर महत्त्वपूर्ण प्रभाव टाकतात. मातीची विविध वैशिष्ट्ये प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे पोषक तत्वांची उपलब्धता, पाणी धारणा, मुळांचा विकास आणि एकूणच वनस्पतीच्या आरोग्यावर परिणाम करतात. खाली मातीच्या…

Continue Reading०५. मातीचे गुणधर्म आणि त्यांचा वनस्पतींच्या वाढीवरील प्रभाव

०४. कृषी-पर्यावरण आणि मातीचे गुणधर्म वनस्पतींच्या वाढीवर परिणाम करतात

१. पीक आच्छादन (Cover Crops) जंगलातील कार्बन मातीमध्ये मिसळून लवकर तयार करण्यासाठी जिवंत पिकांचे मातीला आच्छादन ही एक प्रभावी पद्धत आहे. यामुळे अतिरिक्त उत्पन्न मिळण्याबरोबरच मातीचे आरोग्य सुधारते. जिवंत पिके…

Continue Reading०४. कृषी-पर्यावरण आणि मातीचे गुणधर्म वनस्पतींच्या वाढीवर परिणाम करतात

०३. मातीच्या आरोग्याचे महत्त्व आणि मातीशी संबंधित सध्याच्या चिंता

जागतिक स्तरावर तसेच भारतातही शेतीमध्ये अनेक तांत्रिक प्रगती झाल्या आहेत. तथापि, आज पर्यावरणाच्या तुलनेत कृषी उत्पादन प्रणालींची शाश्वतता ही एक मोठी चिंता आहे. माती आणि पीक व्यवस्थापन पद्धती माती प्रक्रिया…

Continue Reading०३. मातीच्या आरोग्याचे महत्त्व आणि मातीशी संबंधित सध्याच्या चिंता

०२. नैसर्गिक शेती – तत्वे, संकल्पना आणि घटक

प्रस्तावना भारत आणि इतर देशांतील शेतकरी समुदाय गंभीर पर्यावरणीय आणि आर्थिक संकटांचा सामना करत आहेत. या आव्हानांवर मात करण्यासाठी, स्थानिक संसाधनांचा आणि नैसर्गिक प्रक्रियांचा प्रभावी वापर करून पर्यावरणपूरक तत्त्वांवर आधारित…

Continue Reading०२. नैसर्गिक शेती – तत्वे, संकल्पना आणि घटक

०१. नैसर्गिक शेतीचा आढावा

सन 1947 ते 1960 या काळात भारतात अन्न उत्पादन अपुरे होते कारण लोकसंख्या वेगाने वाढत होती. प्रति व्यक्ती प्रति दिन अन्नाची उपलब्धता केवळ 417 ग्रॅम होती. अनेक शेतकरी कर्जबाजारी झाले…

Continue Reading०१. नैसर्गिक शेतीचा आढावा

महत्त्व:

पर्यावरण संरक्षण: नैसर्गिक शेतीचे तत्त्वज्ञान रासायनिक खते व कीडनाशकांच्या अतिवापरामुळे होणाऱ्या पर्यावरणीय नुकसानीला कमी करण्यास मदत करते. जैवविविधता जपण्यासाठी योगदान. शाश्वत शेतीची उभारणी: कमी खर्चात उत्पादन वाढवणे आणि शाश्वत विकासाला…

Continue Readingमहत्त्व:

उद्दिष्ट

नैसर्गिक शेतीचा प्रचार व प्रसार: नैसर्गिक शेतीच्या पद्धतींबद्दल जनजागृती करणे. पर्यावरणपूरक आणि शाश्वत शेतीची माहिती शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवणे. शेतकऱ्यांसाठी उपयोगी संसाधने उपलब्ध करणे: नैसर्गिक शेतीसाठी आवश्यक मार्गदर्शक सूचना, परिपत्रके, आणि शासन…

Continue Readingउद्दिष्ट